Inhoud
Samenvatting
Dit hoofdstuk geeft een overzicht van de algemene (alle leeftijden), vroegtijdige (jonger dan 75 jaar) en zuigelingensterfte (jonger dan een jaar) in België. Sterfte door alle oorzaken en oorzaakspecifieke sterfte worden geanalyseerd voor algemene en vroegtijdige sterfte.
Algemene sterfte
In 2023 werden in België 111.255 sterfgevallen waargenomen. In 2023 was het voor leeftijd gecorrigeerde sterftecijfer voor het eerst lager dan in 2019. Het voor leeftijd gecorrigeerde sterftecijfer in 2023 was 1,4 keer hoger bij mannen dan bij vrouwen. Er worden geografische verschillen waargenomen, met lagere voor leeftijd gestandaardiseerde sterftecijfers voor zowel mannen als vrouwen in het Vlaamse Gewest ten opzichte van de andere gewesten.
Doodsoorzaak
In 2021 blijven tumoren en hart- en vaatziekten de belangrijkste doodsoorzaken. In 2020 en 2021 was er een daling in sterfte aan respiratoire aandoeningen en psychische en neurologische aandoeningen. De belangrijkste doodsoorzaak in 2021 blijft COVID-19, behalve bij vrouwen in het Vlaamse Gewest, bij wie dementie en Alzheimer de bovenhand nemen.
Vroegtijdige sterfte
In 2023 bedroeg de voor leeftijd gecorrigeerde vroegtijdige sterfte in België 315 per 100 000 inwoners, een daling ten opzichte van 2019. De daling in de voor leeftijd gecorrigeerde vroegtijdige sterfte tussen 2010 en 2023 was meer uitgesproken bij mannen (-22%) dan bij vrouwen (-14%). Over de gehele periode tussen 2010 en 2023 is de voor leeftijd gecorrigeerde vroegtijdige sterfte veel hoger bij mannen dan bij vrouwen. Er zijn grote verschillen naargelang regio en arrondissement in voor leeftijd gecorrigeerde vroegtijdige sterftecijfers in België. België scoorde slecht wat betreft vroegtijdige sterftecijfers onder de EU-15 landen in 2018.
Vroegtijdige sterfte naar doodsoorzaak
In 2021 waren de oorzaken van vroegtijdige sterfte (vóór de leeftijd van 75 jaar) die hebben geleid tot het grootste aantal verloren levensjaren zelfmoord, COVID-19 en longkanker bij mannen, en borstkanker, longkanker en COVID-19 bij vrouwen. Tussen 2011 en 2021 daalde de vroegtijdige sterfte voor de meeste oorzaken, met uitzondering van een stijging voor longkanker en chronische obstructieve longziekte (COPD) bij vrouwen. De belangrijkste oorzaken die bijdragen aan de hogere vroegtijdige sterftecijfers in het Waalse Gewest en het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest in vergelijking met het Vlaamse Gewest zijn COVID-19 en ischemische hartziekten bij mannen, en COVID-19 bij vrouwen.
Zuigelingensterfte
In 2021 bedroeg het zuigelingensterftecijfer 2,9 per duizend levendgeborenen. De zuigelingensterfte is de afgelopen decennia in België sterk gedaald. De cijfers en trends zijn vergelijkbaar in het Vlaamse Gewest en in het Waalse Gewest.