De kosten van een ziekenhuisverblijf zijn het hoogst voor beroertes.
De gemiddelde kosten van een ziekenhuisverblijf voor hart- en vaatziekten (beroertes, hartaanvallen) zijn hoog.
De kosten van ziekenhuisverblijven voor beroertes lijken de afgelopen jaren te zijn gestegen.
2.Ziekenhuisverblijven
De kosten van ziekenhuisverblijven zijn het hoogst voor beroerte
Wanneer we cirrose, acute cerebrovasculaire aandoeningen (beroerte) en acuut myocardinfarct (hartaanval) met elkaar vergelijken, had beroerte de hoogste totale kosten van ziekenhuisverblijven in 2020.
De gemiddelde kosten van een ziekenhuisverblijf voor hart- en vaatziekten zijn hoog
Ziekenhuisopnames voor levercirrose komen minder vaak voor (linker deel van de grafiek), en de totale kosten zijn relatief laag vergeleken met de hart- en vaatziekten (kleine bubbel). Beroertes en hartaanvallen komen vaker voor dan levercirrose en hebben hoge totale ziekenhuisverblijfkosten (grote bubbel).
De kosten van ziekenhuisverblijven voor beroertes lijken de laatste jaren te stijgen
De totale kosten van ziekenhuisverblijven voor beroertes lijken de laatste jaren te stijgen. De totale kosten van ziekenhuisverblijven voor hartaanvallen en cirrose lijken stabiel te zijn over de jaren.
De beste gegevensbron voor elke ziekte wordt bepaald door een kritische beoordeling [3]. De analyse van de kosten van hart- en vaatziekten en cirrose op deze webpagina is gebaseerd op de ziekenhuisontslaggegevens van de Technische Cel [1, 2]. Deze dataset is gebaseerd op gekoppelde en gevalideerde gegevens uit de Minimum Hospital Summary van de FOD Volksgezondheid en op facturatiegegevens van het RIZIV-INAMI. Deze laatste zijn afkomstig van de anonieme ziekenhuisverblijfsdocumenten (SHA-AZV) die door de verzekeraars worden verstuurd [1].
Hoe we de kosten van ziekenhuisverblijven berekenen
We ontvingen de totale kosten en het aantal ziekenhuisverblijven voor alle jaren per ziekte rechtstreeks van de Technische Cel. Om de gemiddelde kosten per ziekenhuisopname voor de belgrafiek te berekenen, deelden we de totale kosten door het aantal ziekenhuisopnamen.
Definities
Kosten van ziekenhuisverblijven
De kosten van ziekenhuisverblijven komen voort uit de ontslaggegevens van de Technische Cel voor gegevensverwerking van ziekenhuizen [1]. Ze omvatten verpleegdagprijs, geneesmiddelen, diensten, klinische biologie en andere bedragen.
Gegevens uit de databank TCT, de dato 05 10 2023; Dienst Data en Beleidsinformatie, FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu, België.
Gelieve deze pagina als volgt te citeren: Sciensano. Kosten van ziekte: ziekenhuisverblijven, Health Status Report, 22 Apr 2024, Brussels, Belgium, https://www.gezondbelgie.be/nl/gezondheidstoestand/kosten-van-ziekte/ziekenhuisverblijven
Longkanker is de duurste vorm van kanker, gevolgd door darm- en endeldarmkanker en borstkanker.
Longkanker komt vaak voor en de behandeling ervan is duur.
Veel van de dure vormen van kanker kunnen worden voorkomen door risicofactoren zoals roken, obesitas en omgevingsstress aan te pakken.
2.Kosten van kanker
Longkanker is de duurste vorm van kanker
Van de kankers opgenomen in de analyse van 2018, hadden luchtpijp-, bronchus- en longkanker veruit de hoogste totale medische kosten, gevolgd door dikke darm- en rectumkanker en borstkanker.
Longkanker komt vaak voor en de behandeling is duur
De hoge totale medische kosten, weergegeven door de grootte van de bubbel, voor luchtpijp-, bronchus- en longkanker lijken te worden veroorzaakt door een combinatie van hoge gemiddelde toerekenbare medische kosten en een gemiddeld tot hoog aantal gevallen. Voor kanker van de dikke darm en het rectum en borstkanker lijken de hoge totale medische kosten verband te houden met het feit dat de kankers relatief vaak voorkomen.
Hierbij moet worden opgemerkt dat de kosten variëren afhankelijk van factoren zoals hoe lang iemand de kanker al heeft en of de kanker aanwezig is op meerdere plekken in het lichaam. Kanker zoals bronchus- en longkanker, leverkanker, alvleesklierkanker en mesothelioom hebben vaak hoge kosten. Dit zou kunnen komen doordat deze vormen van kanker vaak een slechte overlevingskans en een kortere levensduur hebben, wat leidt tot hogere initiële behandelingskosten en hogere kosten aan het einde van het leven. In de analyse hebben de kosten de neiging om af te nemen naarmate iemand langer kanker heeft gehad, en hebben ze de neiging om toe te nemen als iemand kanker heeft op meer dan één plek het lichaam [1].
De resultaten van het onderzoek naar de kosten van kanker zijn gepubliceerd in een wetenschappelijk artikel.
Achtergrond
Gegevensbron
De gegevensbron voor de analyse van de kosten van kanker is data van het Belgische Kankerregister gekoppeld aan de ziekteverzekeringsgegevens van het Intermutualistisch Agentschap. Het Belgische Kankerregister verzamelt informatie over kankerdiagnoses in België. Het Intermutualistisch Agentschap (IMA) verzamelt informatie over de directe kosten voor gezondheidszorg en verzamelt de uitgaven voor gezondheidszorg van alle openbare zorgverzekeringen in België.
Hoe we de medische kosten van kanker berekenen
De medische kosten van kanker worden berekend door de totale medische uitgaven van mensen die kanker hebben te vergelijken met mensen die geen kanker hebben. We keken naar kankergevallen van de afgelopen 10 jaar en richtten ons op de kosten van het jaar 2018. De mensen met kanker werden gematcht met mensen die geen kanker hebben op basis van leeftijd, geslacht, woonplaats en voorkeursvergoedingen. De matching heft de effecten van deze factoren op de gezondheidsuitgaven op en helpt ons een duidelijker beeld te krijgen van de impact van een bepaalde vorm van kanker op de kosten.
Definities
Medische kosten
In deze analyse worden medische kosten gedefinieerd als directe kosten voor gezondheidszorg. Directe kosten voor gezondheidszorg omvatten alle uitgaven in verband met ziekenhuisopnames, polikliniekbezoeken en medicijngebruik. Langdurige zorg en psychiatrische zorg maken over het algemeen geen deel uit van de analyse, tenzij de kosten worden vergoed door de verplichte ziektekostenverzekering. Deze kosten kunnen rechtstreeks door de verplichte ziektekostenverzekering worden gedekt, aan patiënten worden terugbetaald nadat ze hebben betaald, of uit eigen zak worden betaald.
Referenties
V. Gorasso et al., “The incremental healthcare cost associated with cancer in Belgium: A registry-based data analysis,” Cancer Med, Jan. 2024, https://doi.org/10.1002/cam4.6659
Gelieve deze pagina als volgt te citeren: Sciensano. Kosten van ziekte: kanker. Health Status Report, 22 Apr 2024, Brussels, Belgium, https://www.gezondbelgie.be/nl/gezondheidstoestand/kosten-van-ziekte/kanker
In 2018 hadden musculoskeletale aandoeningen de hoogste economische last van alle zelf gerapporteerde gezondheidsaandoeningen opgenomen in de analyse
Spier- en skeletaandoeningen komen vaak voor en gaan gepaard met matig hoge medische kosten.
De totale medische kosten van zelf gerapporteerde gezondheidsaandoeningen waren in 2018 lager dan in 2013, behalve voor oogaandoeningen.
2.Kosten van zelf gerapporteerde niet-overdraagbare gezondheidsaandoeningen
Musculoskeletale aandoeningen hebben de hoogste economische last
Van alle zelf gerapporteerde gezondheidsaandoeningen die zijn opgenomen in de analyse van 2018 had rugpijn verreweg de hoogste totale medische kosten, gevolgd door chronische obstructieve longziekte en angina pectoris (pijn of ongemak op de borst die een symptoom kan zijn van coronaire hartziekte).
Totale medische kosten per ziektegroep voor zelf gerapporteerde niet-overdraagbare aandoeningen, België, 2018 Bron: Eigen berekeningen op basis van gegevens van HISLink 2018 [1]
Musculoskeletale aandoeningen komen vaak voor en zijn geassocieerd met matig hoge medische kosten
Rugpijn en nekpijn komen vrij vaak voor (rechterkant van de grafiek), en ze zijn gekoppeld aan matig hoge medische kosten per persoon. Deze aandoeningen dragen dus aanzienlijk bij aan de kosten van de gezondheidszorg, zoals blijkt uit de figuur. Hart- en vaatziekten komen minder vaak voor (linkerkant van de grafiek), maar ze zijn gekoppeld aan hoge medische kosten per persoon (bovenkant van de grafiek). De hoge totale medische kosten van chronische obstructieve longziekte en depressie lijken het gevolg te zijn van matige tot hoge kosten en een matig aantal gevallen.
Totale medische kosten voor zelfgerapporteerde niet-overdraagbare aandoeningen, per ziektegroep, gemiddelde medische kosten per persoon, en aantal gevallen, België, 2018 Bron: Eigen berekeningen op basis van gegevens van HISLink 2018 [1]
De totale medische kosten waren in 2018 lager dan in 2013, behalve voor oogaandoeningen
Rugpijn was het hoogste in termen van de totale toerekenbare kosten in zowel 2013 als 2018. Er is een dalende trend in de totale medische kosten voor alle ziekten, behalve voor oogaandoeningen, met name glaucoom (een groep oogaandoeningen die gezichtsverlies en blindheid kunnen veroorzaken). Echter, we observeren dat het aantal mensen met oogaandoeningen in de HISLink-steekproeven relatief laag is. Dit betekent dat het moeilijk kan zijn om de kosten te schatten en dat er veel onzekerheid rond deze schattingen bestaat.
Trends in de totale medische kosten voor zelfgerapporteerde niet-overdraagbare aandoeningen per ziektegroep, België, 2013-2018 Bron: Eigen berekeningen op basis van gegevens van HISLink 2018 [1] en HISLink 2013 [2]
De gegevensbron voor deze analyse zijn de Gezondheidsenquête (Health Interview Survey)-gegevens gekoppeld aan gegevens van zorgverzekeraars (HISLink [1, 2]). In de Gezondheidsenquête worden mensen gevraagd naar mogelijke gezondheidsproblemen die ze kunnen hebben. Het Intermutualistisch Agentschap (IMA) verzamelt informatie over de directe kosten voor gezondheidszorg en verzamelt de uitgaven voor gezondheidszorg van alle openbare zorgverzekeringen in België. De HISLink-gegevensbron bevat dus zowel informatie over de ziektekosten van mensen als over hun gezondheidstoestand.
Hoe we de medische kosten van zelfgerapporteerde gezondheidsproblemen berekenen
We schatten de marginale of extra kosten die kunnen worden toegeschreven aan elk van de zelfgerapporteerde gezondheidsaandoeningen. We passen de kosten aan op basis van factoren zoals leeftijd, geslacht, vergoedingsstatus (die ons een idee geeft van inkomen of handicap) en de regio waar iemand woont. Deze factoren kunnen van invloed zijn op de kans om ziek te worden of hogere zorgkosten te hebben. Wanneer we deze aanpassingen maken, halen we dus in wezen de invloed van factoren zoals leeftijd of geslacht weg. Dit helpt ons een duidelijker beeld te krijgen van hoeveel een bepaalde ziekte an sich een invloed heeft op de kosten.
Definities
Zelfgerapporteerde gezondheidsaandoeningen
In de Gezondheidsenquête [3] worden mensen gevraagd naar mogelijke gezondheidsproblemen die ze kunnen hebben. Hen wordt gevraagd: "Hebt u in de afgelopen 12 maanden een van de volgende ziekten of aandoeningen gehad?", gevolgd door een lijst van geselecteerde ziekten of aandoeningen zoals astma, of chronische bronchitis, chronische obstructieve longziekte, emfyseem. We gebruiken informatie over 16 zelfgerapporteerde gezondheidsaandoeningen uit de Gezondheidsenquête.
Medische kosten
In deze analyse worden medische kosten gedefinieerd als directe kosten voor gezondheidszorg. Directe kosten voor gezondheidszorg omvatten alle uitgaven in verband met ziekenhuisopnames, polikliniekbezoeken en medicijngebruik. Langdurige zorg en psychiatrische zorg maken over het algemeen geen deel uit van de analyse, tenzij de kosten worden vergoed door de verplichte ziektekostenverzekering. Deze kosten kunnen rechtstreeks door de verplichte ziektekostenverzekering worden gedekt, aan patiënten worden terugbetaald nadat ze hebben betaald, of uit eigen zak worden betaald.
Gelieve deze pagina als volgt te citeren: Sciensano. Kosten van ziekte: zelfgerapporteerde niet-overdraagbare gezondheidsaandoeningen, Health Status Report, 22 Apr 2024, Brussels, Belgium, https://www.gezondbelgie.be/nl/gezondheidstoestand/kosten-van-ziekte/zelfgerapporteerde-niet-overdraagbare-gezondheidsaandoeningen
De hoge kosten van diabetes zijn te wijten aan het feit dat de ziekte veel voorkomt.
De kosten van diabetes zijn sinds 2014 gestegen.
2.Kosten van gezondheidsaandoeningen gebaseerd op medicatiegebruik
De economische last van diabetes is hoog
Van de gezondheidsaandoeningen gedefinieerd op basis van medicatiegebruik die zijn opgenomen in de analyse van 2021, had diabetes veruit de hoogste totale medische kosten, gevolgd door de ziekte van Parkinson en de ziekte van Alzheimer en andere vormen van dementie. Daarbij moet worden opgemerkt dat de kosten voor langdurige zorg (bijv. verpleeghuiszorg) over het algemeen geen deel uitmaken van de analyse, tenzij de kosten worden vergoed door de verplichte zorgverzekering.
Totale medische kosten per ziektegroep voor aandoeningen gebaseerd op medicatiegebruik, België, 2021 Bron: Eigen berekeningen op basis van gegevens van het Intermutualistisch Agentschap [1]
De hoge kosten van diabetes zijn te wijten aan het feit dat de ziekte veel voorkomt
De hoge kosten van diabetes in vergelijking met de ziekte van Parkinson en dementie worden voornamelijk veroorzaakt door de hoge prevalentie van de ziekte. Parkinson en dementie zijn duurder om te behandelen, maar komen ook minder vaak voor dan diabetes, waardoor de totale kosten relatief laag zijn in vergelijking met diabetes.
Totale medische kosten voor aandoeningen op basis van medicatiegebruik, per ziektegroep, gemiddelde medische kosten per persoon en aantal gevallen, België, 2021 Bron: Eigen berekeningen op basis van gegevens van het Intermutualistisch Agentschap [1]
De kosten van diabetes zijn sinds 2014 gestegen
De totale kosten van alle drie de ziekten zijn de afgelopen jaren gestegen, waarbij de kosten van diabetes het sterkst zijn gestegen.
Trends in de totale medische kosten voor aandoeningen op basis van medicatiegebruik, per ziektegroep, België, 2013-2021 Bron: Eigen berekeningen op basis van gegevens van het Intermutualistisch Agentschap [1]
De kosten van de verschillende ziekten worden geschat op basis van verschillende gegevensbronnen. De beste gegevensbron voor elk van de ziekten wordt bepaald door een kritische beoordeling [2]). De gegevensbron voor deze analyse is de Permanente Steekproef van het Intermutualistisch Agentschap. De 'permanente steekproef' is een database over het gebruik van gezondheidszorg. Deze gegevens hebben geen betrekking op de totale bevolking, maar alleen op een representatieve selectie. De steekproef bevat gegevens over consulten en bezoeken aan artsen, voorgeschreven medicijnen, ziekenhuisopnames, verpleegdiensten, enzovoort, [1, 3].
Hoe we de medische kosten van gezondheidsaandoeningen op basis van medicijngebruik berekenen
We schatten de marginale of extra kosten die kunnen worden toegeschreven aan elk van de gezondheidsaandoeningen op basis van medicijngebruik. We passen de kosten aan op basis van factoren zoals leeftijd, geslacht, vergoedingsstatus (die ons een idee geeft van inkomen of handicap) en de regio waar iemand woont. Deze factoren kunnen een invloed hebben op de kans om ziek te worden of hogere zorgkosten te hebben. Wanneer we deze aanpassingen maken, halen we dus in wezen de invloed van zaken als leeftijd of geslacht weg. Dit helpt ons een duidelijker beeld te krijgen van de impact op de kosten van een bepaalde ziekte alleen.
Definities
Gezondheidstoestanden gedefinieerd op basis van medicijngebruik
De Permanente Steekproef bevat informatie over voorgeschreven medicijnen. Deze informatie wordt gebruikt om te bepalen wie waarschijnlijk een bepaalde aandoening heeft. Voor de ziekte van Parkinson gebruiken we de Farmaceutische Kosten Groep (FKG) zoals toegewezen door het Intermutualistisch Agentschap (IMA) [1]. Voor diabetes en dementie gebruiken we ons eigen algoritme op basis van de voormalige 'pseudodiagnoses' van IMA. Voor dementie kijken we bijvoorbeeld naar het voorschrijven van anticholinesterasen, een groep medicijnen tegen dementie.
Medische kosten
In deze analyse worden medische kosten gedefinieerd als directe zorgkosten. Directe zorgkosten omvatten alle kosten die gepaard gaan met ziekenhuisopnames, polikliniekbezoeken en medicijngebruik. Langdurige zorg en psychiatrische zorg maken over het algemeen geen deel uit van de analyse, tenzij de kosten worden vergoed door de verplichte ziektekostenverzekering. Deze kosten kunnen rechtstreeks door de verplichte ziektekostenverzekering worden gedekt, aan patiënten worden terugbetaald nadat ze hebben betaald, of uit eigen zak worden betaald.
Gelieve deze pagina als volgt te citeren: Sciensano. Kosten van ziekte: gezondheidsaandoeningen gebaseerd op medicatiegebruik, Health Status Report, 22 Apr 2024, Brussel, België, https://www.gezondbelgie.be/nl/gezondheidstoestand/kosten-van-ziekte/gezondheidsaandoeningen-gebaseerd-op-medicatiegebruik
